Worden we allemaal in de gaten gehouden door China? Kunnen we het voorkomen? Dit artikel gaat over privacy en over hoe Huawei en ZTE een trojaans paard van onze telecom kunnen zijn.
WeChat… je bent gezien
Eén op drie Chinezen gebruikt WeChat voor zowat alles (chat, mails, bankieren, reservaties,…), en de Chinese overheid kan het allemaal zien en volgen. De wetgeving is daar zo opgesteld dat de Chinese bedrijven verplicht zijn gebruikersgegevens door te geven aan de overheid. WeChat maakte eerder al bekend dat effectief te doen.
Wat is WeChat? De Chinese tegenhanger van WhatsApp is WeChat, van het Chinese bedrijf Tencent. Deze socialemedia-app kent sinds haar ontstaan in 2011 een enorme boost. De app kun je vergelijken met zowel Twitter, Facebook als WhatsApp en zit in alles verweven; zoals rekeningen en goederen betalen (Tenpay). Van een taxi bestellen tot een vliegtuigticket reserveren.
Wat doet die overheid daar dan mee? Dat is niet zo eenvoudig om weten, in een land waar de media niet meteen vrij veld kent.
De implicaties en mogelijkheden zijn alvast enorm, van censuur tot het ontraden van campagnes tegen de overheid, tot het tracken van mensen op basis van hun gps-signalen.
We hebben het dan nog maar over één app. Het gaat veel verder dan dat want smartphones maken uiteraard verbinding met antennes en zenders, die zijn zeer vaak van Huawei en ZTE. En… die gebruik jij ook!
Ook jij gebruikt Huawei en ZTE
Zelfs wanneer je geen Huawei-toestel gebruikt, maak je gebruik van hun netwerk.
De Chinese hardwarefabrikanten Huawei en ZTE worden tegenwoordig in het vizier genomen door westerse overheden en veiligheidsdiensten. De Chinese wet voorziet immers dat Chinese bedrijven allerhande gebruikersgegevens moeten doorgeven, wanneer daar om gevraagd, op dezelfde manier als bij WeChat.
Begin 2018 trokken 6 van de belangrijkste Amerikaanse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, waaronder de CIA, NSA en FBI aan de alarmbel. Ze waren het unaniem eens dat particuliere gebruikers – burgers – best geen Huawei’s of ZTE zouden gebruiken.
Gebruik jij een Huawei of ZTE? Dan is het de vraag of je je zorgen moet maken, en daar bestaan tegengestelde meningen over, maar in elk geval is het mogelijk. Ga je op dat toestel kritisch zitten doen over de Chinese regering, dan is het voor de Chinese inlichtingendiensten een kleintje om je te tracken en af te luisteren.
Gebruik je geen Huawei of ZTE… mispoes. We gebruiken allemaal Huawei en ZTE wanneer onze smartphones verbinding maken met hun netwerk-antennes, en die staan overal.
Achterdeur
De angst bestaat dat Chinese bedrijven – onder druk van de Chinese overheid – achterdeurtjes in hun apparatuur inbouwen, waardoor de Chinese geheime diensten kunnen spioneren.
En dan hebben we het nog niet over kill-switchen, die tijdens een (militair) conflict mogelijk maken om met één druk op de knop ons gehele netwerk plat te leggen. De aanwezigheid van een kill-switch is nog niet bewezen maar theoretisch niet ondenkbaar en technisch zeker niet onmogelijk.
In Nederland werden jaren geleden in de Tweede Kamer al vragen gesteld over de vermeende connecties van Huawei met het Chinese leger. Maar veel gevolg werd er niet aan gegeven. Vrijwel alle telecomproviders in Nederland gebruiken netwerkapparatuur van Chinese fabrikanten.
Nederland gaat dit jaar (2019) beslissen of ze net als heel wat bondgenoten de Chinese telecomgigant Huawei zullen weren bij de aanleg van een 5G-netwerk.
Wat is 5G? Je leest het hier: 5G, de revolutie is nabij!
In België zijn Proximus en Telenet aan het samenwerken met Huawei om het 5G-netwerk op termijn uit te rollen. Alhoewel, recent (01/2019) werd bekend dat de verdeling van Belgische 5G-licenties ten vroegste voor de 1ste helft van 2020 zou zijn, want de diverse overheden in België komen (nog) niet overeen. Niet echt een verrassing. Misschien is de typische Belgische blokkering daar wel eens de redding, tot er meer geweten is.
Professor Jonathan Holslag (VUB, Vrije Universiteit Brussel) zei eerder al in de media : “We laten ons opnieuw rollen door de Chinezen. Het risico op veiligheidslekken wordt aanzienlijk vergroot. Niet alleen voor overheid en bedrijven, ook voor particulieren.”
Vraag je het aan de Amerikaanse geheime diensten, dan is het simpel: telefoons en andere apparatuur van de Chinese fabrikanten Huawei en ZTE zijn niet te vertrouwen.
In China zal men wellicht evenveel achterdocht kennen voor netwerkapparatuur van bijvoorbeeld het Amerikaanse Cisco.
Chinese dominantie
Huawei is echt geen kleintje. Ze domineren de telecommarkt (van smartphones en routers tot complete netwerken) en strijden wereldwijd met Apple om de nummer-twee-positie bij de verkoop van mobiele toestellen, na Samsung.
Volgens insiders uit de Britse telecomsector loopt de 5G-technologie van Huawei bijna een jaar voor op die van Nokia en Ericsson. “Als we Huawei bannen, bestaat de kans dat we de lancering van 5G in het Verenigd Koninkrijk met negen maanden vertragen“, aldus een Britse telecom-specialist.
Qua marktaandeel is Huawei zowel Nokia als Ericsson in recente jaren voorbijgestoken als ’s werelds grootste netwerkleverancier.
Huawei had in het derde kwartaal van 2018 een aandeel van 28% op de wereldwijde markt voor telecomapparatuur (bron: Dell’Oro). Dat is bijna evenveel als Nokia (17%) en Ericsson (13,4%) samen.
Nog los van de bedenkelijke Chinese reputatie en het gevaar voor spionage, moet Europa de moed vinden om oneerlijke concurrentie tegen te gaan. Chinese bedrijven worden massaal zwaar financieel gesteund door hun overheid en verstoren de markt.
Ook op eigen terrein zet China een revolutie in gang door te werken aan een heuse big brother maatschappij. Ze beschikken nu al over meer dan 200 miljoen bewakingscamera’s, tot in de klaslokalen toe, waar de gezichtsuitdrukkingen en aandacht van de studenten worden gemeten (facial recognition).
Overal en altijd alles kunnen zien, weten, meten en volgen… dat kan perfect. Met alle voor- én nadelen. Daarover lanceren we binnenkort een apart artikel. Hou ons dus maar in de gaten! (edit 28/01/19, lees hier: 1, 2, 3,… je bent gezien. China hanteert een ‘social credit score’)
Steven Dupont
#WhatsNext is een Technologie- en Innovatieblog in mensentaal. Op de hoogte blijven? Volg ons op:
#WhatsNext: Innovatie, Kunst en Design 
Misschien is’t daarmee dat de president Xi Jin*ping* heet? 🙂
De situatie met Chinese evesdroppers is inderdaad een verontrustende ontwikkeling. Alleen is daar nog niks van duidelijk bewezen. Dat hoeft ook niet want men kan met simpele software pushes een stuk afluister software plaatsen en opnieuw eruit halen. Like nothing ever happened.
Alleen merk ik wel op dat de Amerikanen hier wel een serieus ketel-en-pot syndroom hebben. Van de VS is het al meermaals bewezen dat ze hun luisterend oor overal tussen steken. Ik denk maar aan het afluisteren van Merkel in 2013, PRISM, …
De VS zouden uiteraard ook graag hún 5G apparatuur aan ons verkopen, de Chinezen zijn daarbij hun rechtstreekse concurrent. Dat zal ook wel meespelen in gans het verhaal.
Het ziet ernaar uit dat we gaan moeten kiezen door wie we afgeluisterd worden. Ik moet zeggen dat ik daar niet happy van word.
LikeLike